Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam đã gửi Bộ Nông nghiệp và PTNT, các địa phương và các cơ quan hữu quan, kết quả dự báo sạt lở bờ sông Cửu Long, sông Đồng Nai – Sài Gòn ở các công văn số 318 /VKHTLMN ngày 11 tháng 6 năm 2007; số 323/VKHTLMN ngày 12 tháng 06 năm 2007; số 394 BC/VKHTLMN ngày 03 tháng 07 năm 2007. Tuy vậy, trước những diễn biến phức tạp của tình hình sạt lở bờ sông ở các tỉnh phía Nam trong những ngày qua, Viện đã cử các đoàn cán bộ kỹ thuật đến nhiều điểm sạt lở, từ thực tế cho thấy:
Sạt lở bờ, dẫn tới sụp đổ nhà cửa xuống sông xảy ra thời gian qua chỉ mang tính cục bộ từng vị trí, từng cụm nhà sát nhau. Nguyên nhân chính là do nhà cửa, công trình kiến trúc, cơ sở hạ tầng xây dựng lấn quá nhiều ra mép bờ sông, trong khi kỹ thuật xây dựng nhà, công trình trên nền đất yếu chưa được đảm bảo, không đủ điều kiện ổn định lâu dài. Nhà, công trình được xây dựng trên hệ thống cọc tràm, cọc gỗ, cọc bê tông nhỏ và ngắn (mũi cọc chưa đóng tới lớp đất cứng), vì thế, công trình chỉ ổn định tạm thời trong thời gian đầu. Nhưng theo thời gian nhà bị lún dần, trọng tâm nhà bị lệch (xem hình 1.1), khe nứt tại vị trí tiếp giáp giữa nhà và đất mép bờ sông xuất hiện rồi lớn dần (hình 1.2). Vào mùa mưa nước chảy vào khe nứt phá vỡ liên kết đồng thời đất bờ sông bão hoà nước, tăng trọng lượng, khi thủy triều rút cung trượt xuất hiện, kéo theo toàn bộ căn nhà và vùng phụ cận sụp đổ xuống sông (hình 1.3). Hầu hết các đợt sạt lở bờ sông ở các tỉnh phía Nam xảy ra do nguyên nhân này đều tập trung vào đầu mùa mưa (cuối tháng 6 đầu tháng 7) và vào thời kỳ lũ rút (tháng 11, tháng 12).
Qua khảo sát thực tế nhiều địa phương ở các tỉnh phía Nam cho thấy, sẽ còn nhiều đợt sạt lở bờ xảy ra do nguyên nhân này.
Để giảm thiểu thiệt hại do sạt lở xảy ra trong thời gian tới, Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam kiến nghị một số giải pháp sau:
+ Ngăn cấm tình trạng xây dựng nhà lấn sâu ra mép bờ sông.
+ Các địa phương tiến hành rà soát lại toàn bộ nhà cửa, công trình hiện hữu xây dựng lấn ra sông, kênh, rạch, hướng dẫn gia cố đảm bảo đủ điều kiện an toàn, đặc biệt là các nhà, công trình xuất hiện vết nứt.
+ Đối với các căn nhà, công trình có tải trọng lớn, có nguy cơ sụp đổ cần tháo dỡ, di dời trong thời gian ngắn nhất có thể.
Trên đây là một số ý kiến của Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam về vấn đề sạt lở bờ sông kênh rạch ở các tỉnh phía Nam, rất mong Bộ Nông nghiệp và PTNT, Bộ Khoa học và Công nghệ và các cơ quan hữu quan chỉ đạo thực hiện.

Hình 2.1 Sạt lở khu vực kênh Thanh Đa, Tp.HCM và vết nứt uy hiếp môt số căn nhà phía thượng lưu khu vực sạt lở (01/07/2007)
Hình 2.2 Sạt lở phường Trà Nóc, sông Trà Nóc, Cần Thơ và vết nứt uy hiếp môt số căn nhà xây dựng lấn chiếm lòng sông phía thượng lưu khu vực sạt lở (10/06/2007)
Hình 2.3 Xụp đổ nhà tại xây dựng lấn sông tại phường 9, sông Tiền, thị xã Vĩnh Long uy hiếp môt số căn nhà xây dựng ven sông khu vực sạt lở (10/07/2007)
Hình 2.4 Nguy cơ xụp đổ nhà kè và các vết nứt uy hiếp môt số căn nhà xây dựng ven sông tỉnh Hậu Giang (05/07/2007)
Hình 2.5 Sạt lở do san lấp mặt bằng lấn chiếm bờ sông và nguy sạt lở do chất tải trên sông Sài Gòn, Tp.HCM (16/07/2007)